Willem Breuker

Willem Breuker werd in 1944 in Amsterdam geboren. Van formele muziektheorie moest hij niets hebben. Spelend, improviserend, luisterend en experimenterend werd Breuker de Breuker. In 1974 formeerde hij zijn eigen Willem Breuker Kollektief. Elke musicus heeft zijn eigen inbreng en muzikale vrijheden, het repertoire doet recht aan ieders specialismen en kwaliteiten en de concerten bieden even vermakelijke als serieuze, onorthodoxe mensenmuziek. De meeste composities van hem zijn geschreven voor het Willem Breuker Kollektief maar een enkele maal schrijft hij voor een andere ensemblevorm.

Inserzione

Willem Breuker schreef zijn inserzione (opruiming) in 1971 voor het Holland Festival. De titel vond de componist op een snipper papier op straat in Rome: INSERZIONE - AUTOMBILE, MOTO, RICAMBI, MATERIALI, FOTOGRAPHICA, ROULOTTES, MUSICA E IN ALTRE AMICIZIE. Over de muziek zei Breuker destijds:
Je tast zo'n beetje om je heen, je kijkt, wat je kunt gebruiken, je pikt hier eens wat, voegt er wat van je eigen ervaringen als jazz improvisator aan toe en meestal werkt dat wel.
Naar eigen zeggen maakte de première van het stuk op het Holland Festival in 1971 een hoop discussie los. De hele blaasmuziekmaffia (term Willem Breuker) sloot de rijen om z'n enge kleine muziekwereld tegen deze kannibaal te beschermen. Na deze uitvoering verdween het stuk terug op de plank (waar het overigens later wel een paar keer afgehaald is).

Uitvoeringen

Bezetting

piccolo, 2 fluit, 2 hobo, fagot, esklarinet, 4 klarinet, basklarinet, altsax, tenorsax, baritonsax, bassax, 4 hoorn, 4 cornet, 4 trompet, 4 trombone, bastrombone, bariton, esbas, bastuba.

De Thuiskomst

In 1992 vroeg een harmonieorkest hem een werk te schrijven. Na de eerste repetitie viel het de orkestleden qua moeilijkheid en qua lengte van het werk tegen en weigerden zij het werk in première te brengen. In 1999 vroeg Willem Breuker het ABC om De Thuiskomst tijdens de Klap op de Vuurpijl ten doop te houden. Op 29 december werd de première door de VPRO rechtstreeks uitgezonden op de radio.

Het stuk heeft drie delen, die naadloos in elkaar overgaan. De namen van de delen zijn:

  1. Na 8 jaar detentie
  2. Voor een dichte deur (sleutels vergeten)
  3. Wat een bende (een kleine woordenwisseling, ik ga maar weer)
In het tweede deel komt nog een ondertitel voor. Op het moment dat de trompetten een signaalachtige fuga starten, die overgenomen wordt door alle koperblazers, staat in de partituur:

O, ben jij het; ik dacht al, wie belt er nu om deze tijd.

Willem Breuker kan zich niet meer herinneren waarom hij deze titels gekozen heeft. Hij heeft ons verzekerd dat het niet autobiografisch is,maar zeker weten doet hij dat niet.

De compositie toont onomwonden een harmonie-orkest verleden van de componist, hoewel andere facetten (wilde uitbarstingen, filmmuziek) niet ontbreken. Af en toe is er een gevoel van we zijn weer thuis (in het gangbare harmonie-orkest repertoire), maar dan ontwikkelt het stuk zich weer op een breukeriaanse wijze.

Tijdsduur ongeveer 30 minuten.

Uitvoeringen

Bezetting

piccolo, 2 fluit, 2 hobo, 2 fagot, esklarinet, 3 klarinet, basklarinet, 2 altsax, tenorsax, baritonsax, 4 hoorn, 3 trompet, bariton, eufonium, 3 trombone, bastuba, pauken, 2 slagwerk.

ABC Home